نقد و بررسی کامل فیلم Twelve Angry Men 1957
سینمایی «دوازده مرد خشمگین» از همان ابتدا مخاطب را به خود جذب میکند و هر کدام از دوازده عضو هیات منصفه در همان حین که به بیننده معرفی میشوند به خودشان نیز معرفی میشوند، براین اساس آشنایی با هرکدام از شخصیتها، در ابتدای فیلم «دوازده مرد خشمگین» مدتی نسبتا طولانی زمان میبرد و هرکدام از این کاراکترها ویژگیهایی کاملا منحصربه فرد خود را دارند.
«دوازده مرد خشمگین» محصول سال ۱۹۵۷ آمریکا است که در مدت زمان ۹۶ دقیقه به شیوهی سیاه و سفید توسط سیدنی لومت کارگردانی شده است.
* داستان فیلم
فیلمنامهی «دوازده مرد خشمگین» را رجینا لدزو براساس داستانی از خودش به نگارش درآورده است. داستان فیلم دربارهی دوازده مرد درهیات منصفه یک دادگاه است که در زمان تنفس و قبل از اخذ رای نهایی دورهم جمع میشوند. همه اعضا معتقدند که مظنون گناهکار است. او یک پسر هجده ساله است که گمان میرود پدر خود را به قتل رسانده است. یکی از اعضای هیات منصفه بهنام دیوید با رای گناهکاربودن موافق نیست و شکهایی دارد باتوجه به اینکه تمام حقایق اثبات میکند که فرد مظنون گناهکار است، اعضا کنجکاو میشوند که چگونه دیوید دراین مورد مشکوک است و او دلایل خود را توضیح میدهد.
* دربارهی فیلم
کشمکش و اضطراب اعضای هیات منصفه از همان آغاز تماشاگر را با خود درگیر میکند، چرا که تماشاگر پس از اینکه یازده نفر را موافق گناهکار بودن پسر و یک نفر را مخالف این حکم میبیند، سردرگم میشود.
بییندهی «دوازده مرد خشمگین» از حضور شخصیتی مثل دیویس که نظری مخالف دیگران دارد، احساس ناامنی میکند و حتی در لحظاتی به خاطر اینکه او نسبت به گناهکار بودن پسر شک دارد، او را درذهنش مسخرمیکند.
با این حال تماشاگر فیلم لومت خود را در پیروزیهایی که شخصیت دیوید به دست میآورد سهیم میداند و از اینکه او توانسته سایر اعضای هیات منصفه را در مورد گناهکاربودن پسر هجده ساله به شک بیندازد احساس خوشحالی میکند.
بینندهی «دوازده مرد خشمگین» تمام کشمکشهایی که دیوید برای اثبات بیگناهی پسر دارد را به نظاره مینشیند و از اینکه سایر اعضا تاکید برگناهکار بودن پسر دارند، درمواردی احساس شرمندگی میکند. درحقیقت او در تمامی لحظات خود را عضوی از هیات منصفه میداند.
* ناگفتههای فیلم
ـ تا سال ۲۰۰۳ گمان میکردند که تنها یک نسخه از فیلم در موزه رادیو و تلویزیون آمریکا موجود است، اما در سال ۲۰۰۳ نسخهی ۱۶ میلیمتری دیگر از فیلم در کلکسیون ساموئل لیبووتیز یافت شد که آنهم به موزه منتقل شد.
– درحین فیلمبرداری سیدنی لومت به تدریج فاصله کانونی لنز دوربین را تغییر میداد و این تمهید باعث میشد که دورنما به شخصیتها نزدیکتر شده، حس قرار گرفتن آنها در تنگنا بیشتر به مخاطب منتقل شود.
ـ فیلمبرداری «دوازده مرد خشمگین» در مدت زمان کوتاه ۲۱ روز به پایان رسیده و تمامی لوکیشنهای این فیلم نیویورک بوده است.
ـ هنری فوندا از سوی اتحادیهی هنرمندان آمریکا موظف به تهیهی فیلم شد. بنابراین او علاوه بر بازیگری، تهیهکنندگی فیلم را هم برعهده گرفت.
با این حال یک فیلم در همان بدو امر به حدی برای او غیرجواب مینمود که تصمیم گرفت دیگر اینکار را تکرار نکند.
ـ هنری فوندا به تماشای نقش خود در فیلم علاقهای نداشت و به همین دلیل تمام فیلم را بهطور کامل ندید. با اینحال او وقتی پس از تماشای بخشهایی از فیلم از اتاق نمایش خارج شد خطاب به لومت (کارگردان) گفت: سیدنی، فیلم باشکوهی شده است.
* اکران در سینماها و حضور در جشنوارههای جهانی
سینمایی «دوازده مرد خشمگین»، ۱۳ آوریل ۱۹۵۷ در نیویورک به نمایش درآمد و پس از آن در کشورهای آلمان، سوئد، فنلاند، ایتالیا، استرالیا، اسپانیا، ژاپن، دانمارک، فرانسه و هلند اکران عمومی شد.
این فیلم در جشنوارههای هنری جوایز معتبری را به خود اختصاص داد که از آن جمله میتوان به خرس طلای برلین اشاره کرد.
این فیلم نامزد سهجایزه اسکار بهترین کارگردانی، بهترین عکس و بهترین فیلمنامه بوده است و در جشنوارهی بافتا نیز جایزهی بهترین فیلم خارجی را از آن خود کرده است.
ساخته سیدنی لومت نامزد دریافت جایزهی بهتین فیلم، بهترین بازیگر مرد، بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از جشنواره گلان گلوب بوده است.
* دربارهی کارگردان
سیدنی لومت کارگردان و مولف هالیوودی که همواره به خاطر اقتباسهای موفقش مورد توجه سینما دوستان بوده است، ۲۵ ژوئیه ۱۹۲۴ در پنسیلوانیای آمریکا متولد شد.
او برای اولینبار در سن ۴سالگی به روی صحنه رفت و از ۱۴ سالگی در نیویورک بزرگ شد. لومت تحصیلات عالیاش را در رشتهی ادبیات دراماتیک در دانشگاه کلمبیا طی کرد. لومت به عنوان کارگردانی فعال و با ذوق در تمام ژانرها طبع آزمایی کرده است. او کارش را با تئاتر آغاز کرد و از آنجا کمکم به عنوان یک کارگردان مشهور کسب اعتبار کرد.
لومت ابتدا کارش را از تلویزیون شروع کرد و «دوازده مرد خشمگین»، نخستین فیلم او است که درسال ۱۹۵۷ به عنوان یازدهمین تجربهاش به نمایش درآمد. این فیلم برگرفته از یک درام تلویزیونی بود که با هنرنمایی هنری فوندا تکمیل شد.