نقد فیلم
⚠️متن حاوی اسپویل میباشد⚠️
جدید ترین ساخته گیلرمو دل تورو(Guillermo del Toro) اثری است که صادقانه داستانش را روایت میکند.
دل تورو که خود، نویسنده داستان نیز است، داستانی نوشته درباره موجودی فانتزی که چیزی بین انسان و یک موجود دریایی است.
فیلم شکل آب (The Shape of Water) یک فانتزی درام رومنس است.
فانتزی در فیلم شکل آب مانند هابیت(که نویسنده آن هم خود دل تورو است)،ارباب حلقه ها و یا هری پاتر نیست؛ در شکل آب ما به دنیایی فانتزی سفر نمیکنیم و خبری از جهان جایگزین نیست .
این بار دل تورو بخشی از دنیایی فانتزی را به دنیای ما آورده است و شکل آب در جایی دیگر روایت نمیشود؛ در دنیایی خودمان فقط کمی قبل تر .
در این اثر یک موجود فانتزی توسط شخصی ارتشی از جایی در منطقه آمازون به مرکز تحقیقاتی ای آورده شده که مورد آزمایش قرار گیرد تا همانند سگی که روسیه به فضا فرستاده این موجود نیز به دلیل پتانسیل های خاص ژنتیکی اش، فضانورد آمرییکایی ها شود تا مبادا در این میدان آمریکایی ها از روس ها که دشمن ردیف اولشان است شکست بخورند .
پس از اینکه آن موجود به مرکز تحقیقاتی آورده میشود و مورد آزار و سوء استفاده قرار میگیرد، یکی از خدمتکاران آن مرکز با بازی سالی هاوکینز(Sally Hawkins) که به دلیل آسیب دیدگی در تارهای صوتی اش قادر به صحبت کردن نیست و لال است در برخورد های اولیه ش با آن موجود علاوه بر حس کنکاوی احساس وجود وجوه اشتراک بین خود و آن موجود غیر انسان کرده و جذب آن میشود.
دل تورو در تمامی لحظاتی که این 2 نفر در کنار هم هستن صحنه های احساسی و درام خود را خلق میکند.
شکل آب رویا پردازی یک کارگردان دلشیفته در سرتاسر فیلم است که داستانی نوشته با محوریت فانتزی/انتزاعی از دورنیات ذهنش که خودش نیز آنرا کارگردانی کرده و به آن در قالب سینما عینیت بخشیده .
بازی بازیگرانی همچون
Sally Hawkins,Doug Jones,Michael Shannon, Octavia Spencer,Michael Stuhlbarg, Richard Jenkins
در سطح اعلایی قرار دارد و به فیلم کمک کرده تا درجایگاه بهتری قرار بگیرد و موسیقی متن فیلم نیز که به عهده اکساندر دسپلات است(Alexandre Desplat) نیز به اثر بخشی فیلم کمک شایانی کرده ودر قسمت بصری با آن طیف رنگی خاصی که دل تورو از آن استفاده کرده و عواطف و لحضات احساسی/مفهومی فیلم همراهی میکند که دل تورو به وسیله اینها و همچنین تدوین بسیاز زیبا صحنه ها و فضایی که میخواسته را در فیلم ایجاد کرده .
اما شکل آب که از آثار قبلی دل تورو خوش ساخت تر و منسجم تر است را اگر با خودش مقایسه کنیم فیلمی تقریبا خوش ساخت و فاصله دار با انسجام کلی مورد نیاز است که اثر گذار و خاطره ساز و ماندگار باشد و همچنین داستانش از غنای کمی برخوردار و کمی سطحی است .
فیلم شکل آب فیلم خوبی است اما نه در حد اندازه ی بهترین فیلم سال.
🔸امتیاز من 8.1 از 10🔸
نقد و بررسی فیلم شکل آب ( The Shape of Water )
ایده شکل گیری فیلم « شکل آب » آنطور که خود گیلرمو دل تورو بیان کرده، در هنگام صرف یک صبحانه دو نفره در سال 2011 به ذهن او رسیده است اما 6 سال زمان نیاز داشته تا بتواند تمام جزئیات فانتزی که همواره مورد علاقه او بوده را وارد داستان نماید. نمایش های اولیه فیلم در جشنواره های مطرح سینمایی از جمله جشنواره فیلم ونیز و تورنتو افتخارات بزرگی برای او به همراه داشت و می شد حدس زد که او پس از « هزارتوی پن » بار دیگر با اثری موفق به سینما و جشنواره های سینمایی بازگشته است.
داستان فیلم در سال 1962 رخ می دهد. دوران جنگ سرد که طی آن آمریکا و شوروی تمام قوای نظامی خود را در حالت خاموش علیه یکدیگر به کار گرفتند تا برتری خویش را به اثبات برسانند. در فیلم ما با زنی به نام الیسا ( سالی هاو هاوکینز ) آشنا می شویم. نظافتچی یک آزمایشگاه فوق محرمانه آمریکایی که قادر به گفتار نیست. الیسا زندگی یکنواخت و بی روحی دارد و به نظر می رسد که خیلی هم امیدی به آینده نداشته باشد تا اینکه وی در آزمایشگاه با موجودِ آبی رنگ ناشناخته ای آشنا می شود و…
« شکل آب » داستان ساده دل بستن دو موجود متفاوت به یکدیگر است. داستانی که در سالهای اخیر بارها و بارها توسط فیلمسازان مختلف در شکل و شمایل متفاوت به تصویر کشیده شده است. گاهی این ارتباط بین یک کودک و آدم آهنی برقرار شده و گاهی میان انسان و عروسک و در موارد مشهورتر ، عشق بانویی زیبا به دیوی زشت مطرح گردیده است. اثر جدید دل تورو نیز در همین مسیر گام بر می دارد و قصد دارد تا عاشقانه ای عجیب را روایت کند. عاشقانه ای که وی به خوبی توانسته پازل های گوناگون آن را به درستی در کنار هم بچیند تا اثر یکدست و دلنشین باشد.
« شکل آب » دو شخصیت خلق می کند که در نقطه کاملاً متفاوت از یکدیگر به سر می برند. یکی از آنان موجود ناشناخته ای است که برای مقاصد شوم در آن آزمایشگاه قرار گرفته و در طرف دیگر بانویی که فاقد قدرت گفتاری است. فصل مشترک این دو سکوت طولانی و نگاه های خیره ای است که اگرچه کلام عاشقانه ای در خود ندارد و کاملاً صامت است، اما همین وضعیت فرصت مغتنمی در اختیارشان قرار داده که با نگاه و اعمالشان، دوستی فانتزی اما جذابی را تجربه نمایند. دوستی که از درک تفاوت ها سرچشمه می گیرد؛ هرچند که دو طرف قضیه جز سکوت هیچ نقطه مشترک پیشفرضی با یکدیگر ندارند!
الیسا موجود عجیب و ناشناس را برخلاف ظاهر ترسناکش ، موجودی لطیف در می یابد که دارای احساس و قدرت درک عشق است. موجودی که البته مانند خود الیسا، دردهای بزرگی را از گذشته همراه خود دارد و به نظر می رسد قوانین ظالمانه دنیای آدمهای بی رحم او را آزرده خاطر کرده. انسانهایی که دل تورو در فیلم آنان را برآمده از فضای سراسر خشم دوران جنگ سرد معرفی کرده. بستری که هوشمندانه انتخاب شده چراکه در این دوران هرآنچه که با خشونت گره خورده بود را می شد یافت اما عنصر گمشده دورانِ مذکور، عشق و گرمایی بود که کمتر درباره آن گفته و شنیده می شد.
دل تورو در ادامه حتی پا را فراتر گذاشته و عاشقانه خود را وارد مراحل موزیکال می نماید تا در اینجا نیز اشاره به جادوی موسیقی در ساخت عشق، سهم پر رنگی به خود بگیرد. عاشقانه ای که دل تورو به خوبی مقدمه شکل گیری آن را مهیا می کند و با پرداخت اصولی، آنان را واقعی تر از هر اثر عاشقانه دیگری جلوه می دهد بطوریکه مخاطب می تواند عاشقانه زوج عجیب فیلم را دوست داشته باشد و جادوی موسیقی را هم در میان این عشق، باور نماید. موسیقی که بهرحال هرگز نمی توان آن را از عشق جدا نمود.
فارغ از عاشقانه تماشایی فیلم که دل تورو به خوبی آن را خلق و مدیریت کرده، فیلم با سوق دادن محل رویداد فیلم به دوران جنگ سرد، کنایه های اجتماعی فراوانی را در حاشیه داستان قرار می دهد که به خوبی پرداخت شده اند. در مرکز داستان، عاشقانه الیسا قرار دارد اما در اطراف آن شرایطی به چشم می خورد که در تضاد کامل با عشق است. دورانی که خشونت افسار گسیخته است و سعی بر آن است که از موجود ناشناخته نه در جهت آنچه که طبیعت اوست، بلکه در رقابتی خشن و بی کارکرد استفاده شود. فیلم به خوبی تقابل این تضاد را به تصویر کشیده و در موازات یکدیگر روایت کرده است.
بهترین بازیگر فیلم بی شک سالی هاوکینز است که در نقش الیسا، بازی قابل توجهی را از خود به نمایش گذاشته است. هاوکینز که در اینجا از قدرت بکارگیری کلام بی بهره بوده، با ظرافتی که شایسته تقدیر است توانسته پرتره الیسای بی کلام را به تصویر بکشد و کاری کند که مخاطب نیز احساسات او را حس کرده و باور نماید. بدون شک حضور « هاوکینز » در « شکل آب » بهترین تجربه بازیگری او تا به امروز بوده است.
« شکل آب » عاشقانه ای ساده ای است که پرداخت هنرمندانه ای دارد و مانند یک تابلوی نقاشی است که از جزئیات تصویری فوق العاده ای برخوردار است. در فیلم جدید دل تورو مخاطب در شرایطی دو شخصیت اصلی داستان را باور می کند که در حالت عادی نمی توان نقطه مشترکی میانشان متصور شد. اما هنرِ دل تورو در همین نقطه عیان می گردد یعنی جایی که از ناممکن ترین شرایط قادر به ساخت اثری هنری است که به دل می نشیند و همواره نیز با تحسین همراه بوده است.